Σάββατο 6 Απριλίου 2019

Αστική σχολή

Λειτουργούσε από το 1892 ως Ρουμανική Σχολή για παιδιά βλαχόφωνων ελλήνων της περιοχής, με προσωπικό 4 ή 5 Ρουμάνους δασκάλους. 

Το 1904 ξεκίνησε να λειτουργεί ως Ελληνική Σχολή με 90 μαθητές και δύο δασκάλους.
Στη συνέχεια λειτούργησε ως Δημοτικό Σχολείο και τα τελευταία χρόνια λειτουργεί ως χώρος εκδηλώσεων και εκθέσεων.

ΔΙΟΝ


Το όνομα δόθηκε προς τιμή του Δία. Οι κάτοικοι του τόπου λέγονταν και Δίοι, Δίεις και Διασταί.


ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ:
Βρίσκεται στους στους ανατολικούς πρόποδες του Ολύμπου, εκεί όπου σήμερα βρίσκεται η ομώνυμη κωμόπολη, 15 χιλιόμετρα νότια της Κατερίνης.


ΙΣΤΟΡΙΑ: 

Η αρχαία πόλη φαίνεται να ιδρύθηκε από τους Περραιβέους της Θεσσαλίας.
Κάθε χρόνο γινόνταν τα "Δία", με κέντρο τον ναό του πατέρα των θεών. 
Στο Δίον τελούνταν Αγώνες, επινίκιες εορτές και θυσίες. 

Η πόλη συνδέθηκε επίσης με τον Ορφέα, καθώς μία παράδοση αναφέρει ότι ο τελευταίος σκοτώθηκε από γυναίκες του Δία και στον τόπο εκείνο τοποθετήθηκε πέτρινη υδρία με τα οστά του. 


ΤΟ ΜΟΥΣΕΙΟ:
Το Μουσείο εγκαινιάστηκε το 1983 και στεγάζει ευρήματα που προέρχονται κυρίως από το Δίον αλλά και από τον Όλυμπο. 
Η έκθεση περιλαμβάνει αγάλματα, αναθηματικά και επιτύμβια μνημεία, νομίσματα και διάφορα άλλα αντικείμενα, τα οποία έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στα ιερά, στις μεγάλες θέρμες, καθώς και ευρήματα που σχετίζονται με τον καθημερινό και δημόσιο βίο στην αρχαία πόλη του Δίου.

Ποτάμια του Ολύμπου

Ο ποταμός Ενιπέας
Ο Ενιπέας είναι ποταμός της Πιερίας, ο οποίος διαρρέει το Λιτόχωρο.Θεωριτικά είναι ο μόνος ποταμός του Ολύμπου. 
Η ονομασία του ποταμού προέρχεται από κάποια θαλασσινή θεότητα, πατέρα του Πελία και του Νηλέα και συζύγου της Τυρώς. Πρόκειται για προσωποποίηση του Ποσειδώνα.
Ο Ενιπέας έχει τις πηγές του στην θέση Πριόνια, σε υψόμετρο 1000 μέτρων.

Το ρέμα Ορλιάς


Στον ανατολικό Όλυμπο, δυτικά του Δίον υπάρχει ο Ορλιάς.
Σύμφωνα με την παράδοση, το ποτάμι Ελικώνας ή Βαφύρας ή Ορλιάς (ονομάστηκε έτσι απ’ το θόρυβο, τα βουητά του νερού) είναι αρχαιότατος ποταμός της Πιερίας ο οποίος χάθηκε από τη …ντροπή του αρνούμενος να τις εξαγνίσει -όταν οι Μαινάδες -μαινόμενες γυναίκες του Δία-θέλησαν να ξεπλύνουν τα χέρια τους εκεί από το αίμα τους του Ορφέα αφού τον σκότωσαν στο Δίον- χάθηκε από το έδαφος και ξαναβγήκε στην επιφάνεια εκεί λίγο έξω από το Δίον, όπου σχηματίζει και τους καταρράχτες του, δύο από τους οποίους είναι προσβάσιμοι.

Xαμαϊδή Β.
Δήμητρα Μ.
Μαρία Νεφέλη Κ.

Πέμπτη 4 Απριλίου 2019

Ελληνικά παραδοσιακά παιχνίδια

Παραδοσιακά παιχνίδια ονομάζονται τα παιχνίδια που έπαιζαν οι παλαιότεροι και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά με προφορική περιγραφή ή με επίδειξη των μεγαλύτερων προς τους μικρότερους.


Ένα από τα πιο γνωστά ελληνικά παραδοσιακά παιχνίδια είναι τα μήλα.

Τα μήλα

Το παιχνίδι παίζεται από δύο ομάδες. Οι  παίκτες της μιας ομάδας (ή «έξω» ομάδα) χωρίζονται σε δύο υποομάδες οι οποίες στέκονται απέναντη, δέκα με δεκαπέντε μέτρα μακριά η μια από την άλλη, ενώ στη μέση αυτής της απόστασης συγκεντρώνονται οι παίχτες της δεύτερης ομάδας (η «μέσα ομάδα»). 
Το παιχνίδι μπορεί να ξεκινήσει με τρεις μπαλιές «ψηλές και άκαφτες».
εικόνα 1 πηγή

Μετά τις τρεις «ψηλές και άκαφτες», οι  παίκτες που στέκονται απέναντι προσπαθούν με τη μπάλα να χτυπήσουν κάποιο από τα παιδιά που είναι «μέσα». Aυτό το παιδι που θα χτυπήσουν «καίγεται» και βγαίνει από το παιχνίδι. 
Αντίθετα, το παιδί που θα καταφέρει να πιάσει τη μπάλα χωρίς να του πέσει κάτω, κερδίζει «ένα μήλο» που θα του επιτρέψει, αν κάποια στιγμή «καεί» να μη βγει, αλλά να παραμείνει στο παιχνίδι, ή, αν «καεί» κάποιος φίλος του να τον ξαναβάλει μέσα!
Όταν μείνει ένας μόνο παίχτης μέσα, οι παίχτες με την μπάλα μπορούν να κάνουν μόνο δώδεκα προσπάθειες (δωδέκατα) για να τον χτυπήσουν. 
Αν δεν τα καταφέρουν, τα ξαναφυλάνε και το παιχνίδι αρχίζει από την αρχή. 
Αν τον κάψουν, μπαίνει η ομάδα που ήταν έξω, μέσα.
Στ', Μαρία Νεφέλη Καλαντζή

Μούσες Πιερίων




    Οι Μούσες στην αρχαία ελληνική μυθολογία είναι εννέα αρχαίες θεότητες, κόρες του Δία και της Μνημοσύνης.  Ο Απόλλωνας ήταν ο ηγέτης τους. Αρχικά οι θεότητες αυτές ήταν Νύμφες του βουνού και των νερών. 

Ο Ησίοδος στη Θεογονία αφηγείται: «Η Μνημοσύνη κοιμήθηκε στην Πιερία (Πιέρια όρη) με το γιο του Κρόνου και γέννησε αυτές τις παρθένες που μας κάνουν να ξεχνάμε τα βάσανά μας και απαλύνουν τους πόνους μας. 

Εννιά νύχτες συνέχεια ο συνετός Δίας ανεβαίνοντας στο ιερό κρεβάτι του, κοιμότανε δίπλα στη Μνημοσύνη, μακριά απ’ όλους τους αθανάτους.          


Ύστερα από ένα χρόνο, όταν οι εποχές και οι μήνες είχαν συμπληρώσει τον κύκλο τους κι όταν πέρασαν πολλές μέρες η Μνημοσύνη γέννησε εννιά κόρες…, που όλες τις μάγευε η μουσική…». 
Τα ονόματα τους είναι:
Κλειώ, Ευτέρπη, Θάλεια, Μελπομένη, Τερψιχόρη, Ερατώ, Πολυμνία, Ουρανία, Καλλιόπη.

Για περισοότερες πληροφορίες κάντε κλικ εδώ.
Πηγή: Βικιπαίδεια




Στ΄, Διονύσης Τ.

Δευτέρα 1 Απριλίου 2019

Ελληνικά παραδοσιακά παιχνίδια




Παραδοσιακά παιχνίδια ονομάζονται τα παιχνίδια που έπαιζαν οι παλαιότεροι και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά με προφορική περιγραφή ή με επίδειξη των μεγαλύτερων προς τους μικρότερους.

Τα λαχνίσματα

   Πριν αρχίσει ένα παραδοσιακό παιχνίδι ρωτάμε: «Να τα βγάλουμε;».  Kάποιο παιδί, συνήθως αυτό που έκανε την ερώτηση, κάνει τη «μάνα». Αφού όλα τα υπόλοιπα παιδιά (από δύο και πάνω) αποδέχονται τη πρόσκληση, κάνουν κύκλο και η  «μάνα» αρχίζει ένα τραγούδι, το λάχνισμα (από το ουσιαστικό λαχνός) προκειμένου να καθοριστεί με κλήρο είτε ο πρώτος είτε ο τελευταίος από τον οποίο θα αρχίσει το παιχνίδι. 

Τα  τραγούδια αυτά έχουν μονότονο παραδοσιακό ρυθμό και η τελευταία συλλαβή του τραγουδιού είναι συνήθως ο κλήρος. Χαρακτηριστικό αυτών των τραγουδιών είναι ότι πολλές φορές ξεκινάνε με την αρχική λέξη μπουφ. Σε μερικά τραγούδια μπορεί να υπάρχουν και ερωτοαπαντήσεις, οπότε από τις συλλαβές αυτών γίνεται πιο δύσκολο να βρεθεί από την αρχή σε ποιόν θα τύχει η τελευταία συλλαβή.

Ένα αστείο λάχνισμα που αρέσει στα παιδιά είναι το παρακάτω:

«Ένα-δύο- πέντε-δέκα
 και του Παντελή η γυναίκα
πήγε να αγοράσει γάλα
και κατάπιε την κουτάλα.
Πού να πάει να γιατρευτεί;
Στην Αγιά Παρασκευή
που   ’χει δώδεκα γιατρούς
και σαράντα παλαβούς…»

Στ', Μαρία Νεφέλη Καλαντζή